Mimari Tasarım Ergonomi antropometri bilim dalını esas alan ürün tasarımı , mekan tasarımı gibi çeşitli konularda insan odaklılığını esas alan bir kavramdır. Yani insan ölçülerini dikkate alarak insan odaklı tasarımlarla çalışmaktır. İyi bir tasarımcı mekan içinde ergonomi kurallarından faydalanmalıdır.
Mimari Tasarım da Ergonomi Neden Önemlidir?
Mekanlar, insanlara hizmet etmek için tasarlanırlar bu sebeple insan ölçülerine uygun olmaları gerekirler. Farklı veya rastlantısal ölçüleri kullanmak tasarım içinde oran orantı sorunu yaratıp ilişkisiz bir görüntü yaratmaktadır.
Yani özetle tasarımcı, insanın mekanda rahat etmesi ve işlerini kolay yapabilmesini sağlayacak ölçüleri bilmeli, buna göre tasarımını yapmalıdır.
Burada her ölçüyü kendimiz düşünmek yerine benimsenmiş ölçülerin kullanılması işi kolaylaştırmaktadır.
Mimari Tasarım Mutfak için Ergonomik Tasarım Kuralları
-Tezgâh yüksekliği, zemin ile tezgâhın üst yüzeyi arasındaki ölçüyü ifade eder. Bu ölçü 90-95 cm olmalıdır.
-Tezgâh derinliği ise 60-65 cm olmalıdır. Bu ölçülerin bulunmasında mutfak ergonomisinin yanı sıra mutfaklarda kullanılacak olan ürünlerin standart ölçüleri de etkili olmaktadır.
-Alt dolap yüksekliği; kullanıcının ayaklarının alt dolaba değmemesi için 3-4 cm içeriden ve 8-10 cm yüksekliğinde tasarlanır. Alt dolapların ıslanmadan dolayı deformasyona uğramaması için suya ve neme dayanıklı kolay sökülüp takılabilen elemanlardan yapılması gerekir.
-Alt ve üst dolap arası boşluk çalışma alanına göre değişmektedir. Alt dolap normal ise 40-45 cm, ait dolapta evye varsa 50-60 cm, alt dolapta fırın varsa 60-65 yapılabilir.
-Çeşitli kişi sayılarına göre farklı mutfak masaları bulunsa da yerden yükseklikleri genelde 70-75 cm arasında, sandalyenin yüksekliği ise 45 cm yapılabilir. Sandalyenin sırt genişliği 60-75 cm arasında sandayelde oturulan alanın derinliği ise 40-50 cm arasında tutulmalıdır.
Mimari Tasarım Banyo Tasarımında Ergonomi
-Banyoda bulunan lavabo yüksekliğinin 80 – 90 cm olması uygundur.
-Klozetin ise yerden yüksekliği 43 – 48 cm olmalıdır.
– Konulacak Bornoz askısı yüksekliği 170 cm, havlu askısının yüksekliği ise 120 cm olmalı böylece kolay ulaşılabilirlik sağlanmalıdır.
-Konulacak duş başlığı insan boyuna uygun olacak şekilde 190-200 cm arasında tutulmalıdır.
Mimari Tasarım Diğer Ergonomik Ölçüler
-Bir tablonun ortalama göz seviyesinde olması daha etkili olmaktadır. Bu yüzden 145 cm aralığına yapılması bu etkiyi verebilir.
-Çalışma masalarında da masa genişliği minimum 75 cm olmalıdır. Böylece daha rahat çalışma alanı sağlanır. Masanın yerden yüksekliği 70-80 cm arasında, sandalyenin yerden yüksekliği ise 43-48 cm arasında olabilir.
-Bir mekanın yüksekliğini çizdiğiniz bir referans varsa o belirler ancak bir ölçü verilmediyse 260-310 cm arasında tutulması ideal bir görüntü yaratabilir.
-Kapılarda ise genişlik olarak 80-90-100 kullanılabilir. Yönetmeliği de dikkate alacak olursak banyo, wc ve balkonlar için 80 cm, giriş kapıları için 100 cm ve diğer kapılarda 90 cm kullanılması gerekir. Yapı yüksekliklerinde ise 210-230 arasında olabilir ancak bu konutlar için uygundur dükkan gibi büyük hacimli yerlerde bu durum değişebilir.
Mimari tasarımda Kullanılacak 3D programlar
Mimari tasarımda en kolay ve kullanması basit 3d program Sketchup programıdır.
Hem kullanımı hem ergonomisi hem de sunduğu sketchup pluginleri sayesinde çok kolay tasarım sunmaktadır.